Działalność Ośrodka Adopcyjnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, do 2012 roku Ośrodka Adopcyjno – Opiekuńczego TPD

Historia i rozwój Ośrodka Adopcyjnego TPD
Ośrodek Adopcyjny powstał w 1960 roku, jako pierwszy w Polsce, przy Towarzystwie Przyjaciół Dzieci, z inicjatywy osób, których pragnieniem było uporządkowanie kwestii adopcji i zapewnienie dzieciom – sierotom naturalnym i społecznym – zastępczego środowiska rodzinnego. Głównymi inspiratorkami tych działań były Krystyna Krzywiec – prezes TPD oraz Teresa Strzembosz – organizatorka duszpasterstwa chorych i pierwszego domu samotnej matki w podwarszawskich Chyliczkach. Praca Ośrodka była przez cały czas wspierana przez grupę ludzi różnych zawodów: psychologów, lekarzy, pedagogów, prawników, którym leżało na sercu rozwijanie działalności służącej dziecku.
Z inicjatywy twórców Ośrodka i prof. Izabeli Bielickiej, na bazie Katedry i Kliniki Propedeutyki Pediatrii przy ul. Nowogrodzkiej 75, powstał pierwszy w Polsce specjalistyczny oddział preadopcyjny, w którym w latach 1960-2007 dzieci oczekujące na przysposobienie przechodziły badania lekarskie i psychologiczne.
W prace Ośrodka zaangażowali się społecznie uznani prawnicy: prof. Seweryn Szer, prof. Andrzej Stelmachowski, prof. Adam Strzembosz i inni. W wyniku ich starań w 1964 roku wprowadzono zmiany w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym, ustanawiając adopcję pełną, która zrywała i zacierała więzy między dzieckiem a jego rodziną biologiczną oraz wprowadzała tzw. zgodę blankietową, polegającą na wyrażeniu przez matkę lub rodziców naturalnych zgody na adopcję dziecka przez nieznaną im rodzinę. Na tamte czasy były to niezwykłe zmiany. Dawało to dziecku, rodzinie adopcyjnej jak również rodzinie biologicznej możliwość zachowania dyskrecji, a przede wszystkim pozwalało godnie powierzać dziecko do adopcji.
Od 1960 roku do chwili obecnej Ośrodek powierzył ponad 3500 dzieci do adopcji, ponad 1000 dzieci do rodzin zastępczych, utworzył 21 Domów Rodzinnych, w których rodzinę znalazło 127 dzieci, zorganizował Poradnię ds. Rodzicielstwa Zastępczego, tworzył rodziny terapeutyczne, uruchomił pierwszy w Polsce Adopcyjny Telefon Zaufania. Rozwinął i pogłębił metody pracy z matkami, które nie mogą wychowywać swojego dziecka. Jako jeden z pierwszych ośrodków podjął prace w kierunku pomocy dorosłym adoptowanym w poszukiwaniu swoich rodzin naturalnych. Prowadzi również krótkoterminowe wsparcie postadopcyjne dla rodzin adopcyjnych, mających problemy wychowawcze z dziećmi.
Status prawny Ośrodka Adopcyjnego TPD
Ośrodek Adopcyjny TPD został powołany zgodnie ze Statutem Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, organizacji społecznej pracującej na rzecz dziecka i rodziny od ponad 90 lat. Pracą Ośrodka kieruje Dyrektor Ośrodka, powołany przez Prezesa Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego. Do roku 2006 była nim pani Halina Kmiotek, a od roku 2007 funkcję tę sprawuje pani Monika Jagodzińska. W ramach Ośrodka pracuje Komisja Kwalifikacyjna ds. Adopcji. W jej skład wchodzą specjaliści z zakresu prawa, pedagogiki, medycyny, psychologii, a także dyrektor i pracownicy merytoryczni Ośrodka. Pracownicy naszego Ośrodka są zespołem pracującym na rzecz dzieci od wielu lat. Są to osoby z odpowiednimi kwalifikacjami i wiedzą. Biorą udział w licznych szkoleniach, konferencjach naukowych, warsztatach dotyczących pracy z dzieckiem osieroconym.
W roku 1993 Ośrodek został zarejestrowany jako placówka niepubliczna pod nr. 268 i wpisany do ewidencji szkół i placówek niepublicznych. Ośrodek pracuje w oparciu o własny Statut, Regulamin, Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy oraz o przepisy Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Ośrodek podlega merytorycznie Wydziałowi Spraw Społecznych Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego. Działalność Ośrodka od roku 2012 jest finansowana przez Marszałka Województwa Mazowieckiego. Nadzór nad realizacją zleconych zadań sprawuje Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej.
W ramach swojej działalności statutowej Ośrodek współpracuje z powiatowymi centrami pomocy rodzinie, Interwencyjnym Ośrodkiem Preadopcyjnym w Otwocku, zawodowymi rodzinami zastępczymi, domami dziecka, domami samotnej matki, sądami rodzinnymi, szpitalami ginekologiczno – położniczymi, ośrodkami pomocy społecznej, warszawskimi ośrodkami adopcyjnymi oraz z innymi placówkami opiekuńczo – wychowawczymi.
Zadania Ośrodka Adopcyjnego
Ośrodek Adopcyjny jest placówką diagnostyczną, konsultacyjną i szkoleniową. Na jego pracę składa się diagnozowanie, a następnie szkolenie kandydatów zakwalifikowanych do adopcji (autorskim programem „D.R.O.G.A. do rodzicielstwa”), praca z rodziną biologiczną, w tym z kobietami będącymi w nieakceptowanej ciąży, gromadzenie informacji o dzieciach zgłoszonych do przysposobienia, kwalifikowanie i dobór dla dzieci takich rodzin, które będą mogły zaspokoić ich potrzeby.
Ośrodek pomaga także dorosłym osobom adoptowanym w poszukiwaniu swoich korzeni, wspiera rodziny adopcyjne przeżywające trudności wychowawcze oraz prowadzi Adopcyjny Telefon Zaufania.
Podejmowane w Ośrodku zadania mają na celu właściwe przygotowanie rodzin adopcyjnych do przyjęcia dziecka, które wcześniej doświadczyło straty i zmniejszenie liczby dzieci pozostających bez rodziny.
Problem społeczny będący przedmiotem działalności Ośrodka
Wśród przyczyn sieroctwa społecznego najczęściej wymienia się niewydolność opiekuńczą i wychowawczą rodziców, uzależnienia, choroby psychiczne, niepełnosprawność, bezdomność, brak rodzinnego i środowiskowego wsparcia.
Z drugiej strony wyraźnie zwiększa się ilość małżeństw, które nie mogą mieć dzieci na drodze biologicznej. Wiele z nich pragnie stać się rodzicami poprzez przysposobienie. Część z rodzin adopcyjnych przeżywa specyficzne trudności adaptacyjne i wychowawcze. Dzieci adoptowane są niekiedy zbyt późno informowane o swoim pochodzeniu, a dla niektórych dorosłych adoptowanych ważne jest poznanie swoich rodzin biologicznych.