Rodzina zastępcza to forma opieki zastępczej. Często trafiają do niej dzieci, których rodzice mają ograniczoną lub zawieszoną władzę rodzicielską, ale nie odebraną całkowicie. Ich sytuacja prawna nie jest jasna, więc nie mogą trafić do adopcji. W rodzinie zastępczej mogą pozostawać też nieco starsze dzieci, które ze względu na swój wiek mają małe szanse na adopcję. Co zrobić, aby zostać rodziną zastępczą oraz jakie formalności należy dopełnić?

Jak zostać rodziną zastępczą Warszawa

Pierwszym krokiem, aby podjąć się pomocy dzieciom, które pozbawione są opieki rodzicielskiej, jest zgłoszenie swojej gotowości do najbliższego Ośrodka Adopcyjnego Opiekuńczego. Funkcję rodziny zastępczej według polskiego prawa mogą pełnić zarówno małżonkowie, jak i osoby w stanie wolnym. Muszę jednak spełniać kilka warunków. Między innymi wymagane jest, aby korzystały z pełni praw obywatelskich i cywilnych, miały stałe miejsce zamieszkania w kraju, odpowiednie warunki mieszkaniowe oraz stały dochód. Nie mogą to być osoby pozbawione władzy rodzicielskiej, karane lub chore na choroby, które uniemożliwiałaby im wywiązywanie się z obowiązków rodzica. Niezbędne jest również uzyskanie pozytywnej opinii ośrodka adopcyjnego.

Jeżeli wszystkie te czynniki są spełnione, kolejnym etapem jest wywiad środowiskowy. Urzędnicy sprawdzają wtedy w praktyce warunki mieszkaniowe, postawy życiowe oraz tryb życia przyszłych opiekunów. Rodzina zastępcza powinna zapewnić dziecku warunki do prawidłowego rozwoju fizycznego, emocjonalnego oraz społecznego. Niezbędne jest też zagwarantowanie mu właściwej edukacji i wypoczynku, organizacji czasu wolnego oraz zainteresowań.

Po zaakceptowaniu tych warunków kandydaci muszą umówić się na spotkanie z psychologiem i pedagogiem, który wystawi opinie o posiadanych predyspozycjach.

Następnie zainteresowani muszą poddać się specjalnemu szkoleniu, podczas którego dowiedzą się, jak powinni radzić sobie z wyzwaniami i obowiązkami, które będą ich czekać. Szkolenie takie trwa zazwyczaj kilka lub kilkanaście tygodni i może przyjmować formę kilkugodzinnych spotkań raz w tygodniu. Następnie kandydaci uzyskują pisemną opinię i zaświadczenie kwalifikacyjne.

Jakie są kolejne kroki?

Gdy cały proces zostanie pozytywnie zakończony, a zainteresowani dostaną pozytywną opinię, mogą zwrócić się do Ośrodka Adopcyjnego, którego pracownicy pomogą w wyborze dziecka, nad którym roztoczą swoją opiekę. Zazwyczaj ośrodki takie dysponują listami dzieci oczekujących na nową rodzinę i kierując się swoim doświadczeniem oraz kwalifikacjami biorą udział w kojarzeniu ich z przeszkolonymi już rodzicami zastępczymi. Cały ten proces zajmuje około pół roku, a kandydaci na każdym etapie mogą zdecydować się na kontynuowanie go lub przerwanie. Ostateczne ustanowienie rodziny zastępczej odbywa się przez sąd – również tylko on może ją rozwiązać. Rodzice zastępczy podczas pełnienia opieki nad dzieckiem podlegają nadzorowi sądu – w każdej chwili mogą jednak liczyć na wsparcie ze strony Ośrodka Adopcyjnego. Rodziny zastępcze niepełniące swojej funkcji zawodowo nie otrzymują wynagrodzenia, ale mogą liczyć na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka.